Dbanie o tracheostomię i skórę wokół niej

Zapewnienie starannej pielęgnacji stomy i otaczającej ją skóry ma zasadnicze znaczenie dla zmniejszenia ryzyka podrażnień, infekcji i uszkodzeń skóry, które mogą negatywnie wpłynąć na samopoczucie i powrót do zdrowia. Ta strona zawiera przewodnik po pielęgnacji stomy i skóry oraz szczegółowe informacje na temat produktów powszechnie stosowanych w tym celu.

Zdrowie skóry
Dbanie o skórę wokół miejsca tracheostomii jest ważną częścią codziennej pielęgnacji. Skóra może być podrażniona przez śluz, wilgoć, opatrunki, leki, ucisk rurki lub zabiegi takie jak radioterapia. Uszkodzona skóra jest bardziej podatna na infekcje i może być bolesna i trudna w leczeniu.
Utrzymywanie skóry w czystości i suchości ma kluczowe znaczenie dla zmniejszenia ryzyka infekcji, podrażnień i uszkodzeń skóry. Postępuj zgodnie z instrukcjami otrzymanymi od specjalisty dotyczącymi tego, jakich środków używać, jak czyścić i jak często, ponieważ będą one zależeć od stanu zdrowia, nacięcia tracheostomii i rodzaju rurki.
Czynności pielęgnacyjne skóry
1. Dbanie o higienę rąk
Przestrzeganie higieny rąk: zmniejsza ryzyko infekcji. Myj ręce przed i po pielęgnacji skóry lub obsłudze rurki tracheostomijnej.

2. Utrzymanie czystej i suchej skóry
Oczyść skórę zalecanymi środkami, takim jak woda pitna, sterylna woda, sól fizjologiczna, łagodne mydło lub przeznaczonymi do tego celu chusteczkami oczyszczającymi. Użyj zwilżonych wacików lub gazików, aby usunąć zaschnięty śluz i oczyścić trudno dostępne miejsca zwłaszcza pod kołnierzem szyjnym, opaską na szyję. Osusz obszar gazikiem, czystą ściereczką lub pozostaw do wyschnięcia na powietrzu. Po oczyszczeniu można zastosować chusteczki lub kremy tworzące barierę ochronną, aby pokryć skórę warstwą ochronną. Skórę należy czyścić regularnie, zazwyczaj codziennie lub częściej, w zależności od stanu skóry i wydzielania śluzu.
3. Sprawdzanie, czy nie występują żadne zmiany
Sprawdź skórę wokół tracheostomii szczególnie pod rurką, kołnierzem szyjnym, opaską na szyję lub opatrunkami/ podkładką tracheostomijną. Użyj dużego lustra z dobrym oświetleniem lub ręcznego lusterka, aby sprawdzić trudno widoczne obszary, takie jak tył szyi. Opiekun może pomóc Ci w monitorowaniu. Wszelkie zmiany skórne lub obawy należy zgłaszać specjaliście.
4. Zmienianie podkładki tracheostomijnej
Podkładki tracheostomijne należy zmieniać zgodnie z zaleceniami specjalisty lub producenta, zazwyczaj raz lub dwa razy dziennie lub gdy są zanieczyszczone, wilgotne lub nasączone płynami ustrojowymi. Mokre lub nasączone opatrunki należy niezwłocznie usunąć, aby ograniczyć uszkodzenia skóry.
5. Postępowanie zgodnie z zaleceniami dotyczącymi pielęgnacji skóry
W przypadku zabiegów pielęgnacyjnych stosuj środki nawilżające, aby zapobiec wysuszeniu skóry, lub przepisane kremy łagodzące podrażnienia lub wspomagające gojenie się ran, zgodnie z zaleceniami. Unikaj substancji drażniących oraz przedostawania się proszków lub kremów do rurki tracheostomijnej lub stomii i stosuj wyłącznie produkty zalecane przez specjalistów.
6. Zabezpieczanie rurki
Zabezpiecz prawidłowo rurkę tracheostomijną za pomocą opaski na szyję, aby zminimalizować ruch rurki, który może wywierać nacisk na skórę, potencjalnie powodując jej uszkodzenia.
7. Usuwanie zalegającej wydzieliny
Śluz lub wilgoć na skórze mogą powodować podrażnienia, które mogą prowadzić do uszkodzeń i infekcji. Należy niezwłocznie usuwać śluz. Zalegającą wydzielinę należy usuwać poprzez odsysanie lub kaszel, utrzymywać nawilżenie za pomocą urządzeń takich jak HME, stosować leki wziewne zgodnie z zaleceniami i kontynuować realizację planu leczenia w celu wyeliminowania przyczyny problemu.
8. Zgłaszanie problemów specjaliście
Wczesne wykrycie problemów skórnych pozwala na szybkie podjęcie leczenia. Należy zgłaszać lekarzowi oznaki infekcji lub uszkodzenia skóry, takie jak zwiększone zaczerwienienie, obrzęk, uczucie ciepła, ból, stwardnienie skóry, otwarte rany, nieprzyjemny zapach lub nietypowy nietypowa wydzielina z miejsca tracheostomii.
Wskazówki dotyczące pielęgnacji - wideo
Filmy instruktażowe krok po kroku zawierają szczegółowe instrukcje dotyczące korzystania z naszych urządzeń i ich obsługi.
Ostrzeżenie: Film stanowi materiał pomocniczy. Informacje zawarte w tym filmie nie zastępują instrukcji obsługi przedstawionych produktów.
Podkładki tracheostomijne

Podkładki (opatrunki) tracheostomijne stosuje się wokół tracheostomii w celu ochrony skóry. Są one dostępne w różnych kształtach, rozmiarach i materiałach, takich jak gaza czy pianka, mogą być z dodatkami, takimi jak hydrokoloid, silikon lub powłoka aluminiowa. Wybór zależy od stanu skóry, ilości wydzielanego śluzu i osobistych preferencji. Specjalista doradzi, jakiej podkładki używać, jak dbać o skórę i jak ją zmieniać. Regularna zmiana opatrunku jest standardowym elementem opieki po tracheostomii i często łączy się ją z zabiegami pielęgnacyjnymi skóry.
Funkcje podkładek tracheostomijnych
Wchłanianie wydzielin
Podkładki tracheostomijne mają za zadanie wchłaniać wilgoć, śluz i inne wydzieliny z obszaru tracheostomii. Pomaga to utrzymać czystość i suchość skóry wokół niej.
Ochrona skóry
Narażenie na wilgoć, śluz, tarcie rurki czy kołnierza szyjnego o skórę może powodować podrażnienia lub uszkodzenia. Podkładki mogą działać jak bariera ochronna, zmniejszając ryzyko powstania odleżyn lub owrzodzeń, które mogą być tego skutkiem.
Zabezpieczenie rurki
Niektóre podkładki tracheostomijne pomagają w zabezpiczeniu rurki, zapobiegając jej przypadkowemu wysunięciu lub częstym przesunięciom.
Komfort
Niektóre podkładki zapewniają dodatkową amortyzację i mogą zmniejszać tarcie, nacisk i podrażnienia w miejscu tracheostomii, co może zapewnić większy komfort.
Rodzaje podkładek tracheostomijnych
Podkładka podstawowa
Podkładki/ opatrunki z gazy są powszechnie stosowane i są dostępne w różnych grubościach, kształtach i rozmiarach, służą do osłaniania skóry wokół tracheostomii i wchłaniania wydzielin.

Podkładka piankowa
Grubsza podkładka jest często stosowana w przypadku wymagających zabiegów pielęgnacyjnych skóry w przypadkach takich jak jak nadmierna ilość śluzu lub podrażniona skóra. Pianka pochłania obfite wydzieliny, zapobiegając wyciekom i utrzymując integralność skóry.

Podkładka z powłoką aluminiową
Specjalistyczny rodzaj opatrunku z powłoką aluminiową, która charakteryzuje się błyszczącą, gładką powierzchnią. Taka konstrukcja zapewnia przyczepność, ale minimalizuje przywieranie do skóry lub rany, pomagając zachować zdrową tkankę.

Dowiedz się więcej:
Pierwsze kroki z wymiennikami ciepła i wilgoci (HME)
Znaczenie regularnego noszenia HME w dbaniu o zdrowie płuc po zabiegu tracheotomii oraz wskazówki, jak zacząć z niego korzystać.
Rozwiń
Zdrowie płuc
Podstawy funkcji dróg oddechowych i sposoby utrzymania zdrowego układu oddechowego.
Rozwiń
Rurki tracheostomijne
Kompleksowy przegląd elementów i funkcji rurki tracheostomijnej.
Rozwiń
Jedzenie i picie
Informacje na temat wpływu tracheostomii na funkcje jedzenia i picia oraz kilka przydatnych wskazówek.
Rozwiń
Referencje
- Alsunaid S, Holden VK, Kohli A, Diaz J, O’Meara LB. Wound care management: tracheostomy and gastrostomy. J Thorac Dis. 2021 Aug;13(8):5297-5313.
- Bryant R. Types of skin damage and differential diagnosis. In: Mosby E, editor. Acute & Chronic Wounds: Current Management Concepts. 4th ed. 2012. p. 83-107.
- LeBlanc K, Baranoski S; Skin Tear Consensus Panel Members. Skin tears: state of the science: consensus statements for the prevention, prediction, assessment, and treatment of skin tears©. Adv Skin Wound Care. 2011 Sep;24(9 Suppl):2-15.
PM36933_202502